Hebben E-nummers ook voordelen?

Dit is volgens mij opnieuw een mooi voorbeeld van het ene in het andere uiterste vallen. Van allerlei dieetgoeroes moeten we van alles wel of niet eten. De ene pleit vooral voor eiwitten, de ander juist voor koolhydraten. En Hertzberger pleit vooral voor E-nummers. De vraag is dan of ze één van de vele dieetgoeroes is, of dat ze toch een punt heeft.

Is goedgekeurd door de Europese Unie altijd goed?

Hertzberger haar redenering is vooral gebaseerd op het feit dat E-nummers goedgekeurd zijn door de Europese Unie en dus veilig zijn. Het zijn niet zomaar stofjes, het zijn toevoegingen waar onderzoek naar gedaan is en dus kunnen we erop vertrouwen.

Maar bij dit uitgangspunt kun je je grote vraagtekens zetten. Denk maar eens aan al het speelgoed dat ook de goedkeuring van de Europese Unie heeft gekregen waar de stof Triclosan op zit. Dat is ook slecht voor ons. Daarbij heeft het consumentenprogramma Radar zelfs eens goedkeuring van de Europese Unie gekregen voor een implantaat dat eigenlijk een sinaasappelnetje was. Dus dat de Europese Unie het goedkeurt, betekent helaas niet dat het ook echt veilig is.

Citroenzuur is inderdaad niet ongezond en heeft een E-nummer, maar dat betekent helaaas niet dat alle E-nummers veilig zijn. Hertzberger heeft dus wel gelijk dat een E-nummer niet betekent dat het ongezond is. Maar het betekent helaas ook niet dat het wel veilig is.

We moeten ervoor zorgen dat we minder voedsel hoeven weg te gooien

Ik ben het wel met Hertzberger eens dat voedselverspilling een groot probleem is in onze maatschappij. We gooien teveel voedsel weg dat nog prima bruikbaar is, terwijl veel mensen, ook in Nederland, honger hebben. Maar daar kunnen we ook iets aan doen zonder E-nummers te gebruiken. Als supermarkten gewoon het voedsel dat ze over hebben kunnen weggeven aan voedselbanken en mensen kliekjes vaker invriezen of de volgende dag opeten, dan scheelt dat al heel veel. Daarbij, als wij niet verwachten dat we alles maar op elk moment kunnen kopen, dan hoeven de winkels ook minder vers voedsel in voorraad te hebben.

We moeten dus zeker wat aan dit probleem doen, maar er kunnen al heel wat stappen gezet worden zonder E nummers te gebruiken.

Er is veel meer kennis over voedsel nodig

Hertzberger klaagt erover dat mensen die dieetboeken schrijven te weinig kennis hebben. Ze noemt hen ‘kruidenvrouwtjes’. Maar het lijkt me dat de voedingsindustrie en de Europese Unie eigenlijk hiervoor de hand in eigen boezem moet steken:

• Ze financieren vaak allerlei onderzoeken die vervolgens in hun voordeel uitvallen. Wie betaalt, bepaalt! Maar zo komen er allerlei verschillende voedingsadviezen de wereld in en mensen hebben geen idee meer wie ze kunnen vertrouwen.
• Het voedingscentrum loopt daarin juist achter op de nieuwste kennis. Veganisten bijvoorbeeld kunnen niet bij hen terecht, terwijl je heel gezond als veganist kunt leven. Als zij veel breder zouden durven denken, dan krijgen voedingshypes veel minder kans.
• Als goedkeuring door de Europese Unie ook echt zou betekenen dat iets veilig is, dan zijn we echt een stap verder.
• Als laatste zou het ook helpen als de echte namen van toevoegingen gebruikt worden, zodat we kunnen zien welke stoffen in bepaalde producten zitten. Transparantie op het etiket is heel belangrijk.

Koken en eten zijn meer dan een noodzakelijk kwaad

Hertzberger ziet graag dat we minder tijd nemen voor koken en eten. Maar eten is meer dan een noodzakelijk kwaad. Niet voor niets zien we allerlei eetculturen in allerlei samenlevingen. Het samenzijn, het genieten van eten wat je hebt gemaakt, precies zoals jij het wilt, heeft iets. De kant-en-klaar maaltijden zijn juist deel van een cultuur waarin alles snel, snel, snel moet. Hierin worden sociale dingen worden als minder belangrijk gezien dan bijvoorbeeld een avondcursus. We moeten het sociale weer leren waarderen.

En dit hangt samen met kennis over voedsel, maar op een andere manier dan Hertzberger zegt. Hertzberger vindt het onzin dat niet zelf koken zou leiden tot minder kennis van voedsel. Maar dat is natuurlijk wel zo. Als je zelf kookt dan weet je welke kruiden je lekker vindt en ken je namen van voedingsmiddelen goed waardoor je etiketten veel beter kunt lezen.

Om aan te tonen dat vers eten niet lekkerder is dan kant-en-klaar maaltijden haalt Hertzberger onderzoeken aan waarin mensen in de maling genomen werden door iets van McDonald's voorgeschoteld te krijgen waarbij gezegd is dat het biologisch is. Mensen trapten daarin. Maar dit hoeft niet te bewijzen dat kant-en-klaar maaltijden even lekker zijn als biologisch eten. Het kan namelijk ook zijn dat deze onderzoeken laten zien dat mensen het proeven verleerd zijn. Als we weer echte smaken leren kennen en zelf kruiden uitkiezen, dan zullen we ontdekken dat zelf koken echt veel rijker is dan al die kant-en-klaar maaltijden.

We hebben in onze haastcultuur heel veel kennis verloren over wat tijd nemen voor elkaar betekent en hoe eten kan smaken. En als een wetenschapper een boek schrijft dat heet ‘Ode aan E-nummers’, dan laat dat naar mijn idee zien dat we nog heel veel te leren hebben van culturen waarin koken en eten veel meer betekenen.

Wat vind jij? Ben jij net als Hertzberger ook een fan van E-nummers. Of vind jij ook dat we de waarde van koken en eten weer moeten herontdekken? Laat weten wat je denkt, hieronder, of op het forum!